مطالبه گری اجتماعی؛ نیاز جامعه امروز

متاسفانه باید به این مسئله اعتراف کنیم که علارغم اینکه خصلت مطالبه گری به صورت ذاتی در وجود همه  انسان ها هست ، ولی این امر پسندیده در ما ایرانیها پرورش نیافته و به نوعی ما ایرانی ها زیاد اهل گفت و گو نیستیم و یا بهتراینکه توان بیان مسائل و مشکلات وحل آنها از طریق گفتگو و مطالبه گری در ما پرورش نیافته است ؛ و اگر هم کمی با هم صحبت می کنیم بیشتر برای این است که بتوانیم خودمان را ثابت کنیم و به قول معروف حرفمان را به کرسی بنشانیم .این در حالی است  که گفتگو های دو طرفه بین ما ها  بیشتر در حول و حوش اطلاعات و اتفاقات روز مره مان صورت می گیرد. اما باید به این نکته اساسی توجه داشته باشیم که مطالبه گری ، درخواست و صحبت کردن پیرامون مسائل و موضوعات مختلف نوعی تعامل فعالانه و دو طرفه را می طلبد که دانش، آگاهی و اطلاعات ما را نسبت به یک اتفاق ، مسئله وموضوع خاص افزایش می دهد و سبب می شود که بتوانیم تصمیم درست تری برای اجرا یا حل مسئله بگیریم .

حالا باید به این سوال اساسی پاسخ بدهیم که چرا ایرانی ها با فرهنگ و تمدن چند هزار ساله به این وضعیت گرفتار شده اند ؟ چرا نتوانسته اند در موضوعات مختلف به یک فهم مشترکی برسند؟ چرا  هر گفت و گویی که در میان ما  شکل می گیرد به خشونت های کلامی وشاید هم  فیزیکی منجر می شود؟ و چرا های بسیار دیگر ….. قبل از اینکه به این سوالات پاسخ دهیم ابتدا باید بدانیم مطالبه گری چیست ؟

مطالبه گری، به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که با هدف تحریک و تشویق کسانی صورت می‌گیرد که مسئولیتی در زمینه‌ای بر عهده ‌دارند تا مسئولیت خود را به نحو احسن انجام دهند، ازاین ‌روی مطالبه گری، یک کنش اجتماعی سیاسی است که با ابزارهای مختلفی می‌تواند صورت گیرد، به‌طوری‌که هر ابزار مشروعی که بتواند در راستای این هدف قرار گیرد می‌تواند مورداستفاده قرار گیرد. یا به بیان ساده تر مطالبه گری، بیان و طرح یک مسئله و طلب حقی ضایع‌شده است که در راستای برقراری عدالت، مقابله با خطاها و اصلاح امور در جامعه صورت می‌گیرد و باید تا هنگام حل مسئله پیگیری شود.

در رابطه با پاسخ سوالات مطرح شده دلایل مختلفی می تواند علت اینکه ما مطالبه گران خوبی نیستیم و به نوعی آموزش ندیدیم که چگونه بتوانیم ارتباط خوبی با دیگران برقرار کنیم و مطالبه گر باشیم .اولین دلیل  شخصیتی است که برخی از ویژگی ها آن هم مادر زادی است مانند: خلق و خوی مضطرب داشتن ، انگیزه کم برای حضور در جمع واجتماعات ، افرادی که دارای علایق خاص هستند و بالاخره کمبود یا نقص آموزش مهارت های اجتماعی و ….ودلیل دوم  فاکتورهای اجتماعی هستند مانند : تکنولوژی ها و عصر اطلاعات وارتباطات  ، افزایش زندگی شهرنشینی و دلیل سوم هم موضوعات روانشاختی افراد مانند افسردگی ، اضظراب و مسائل رشد بالینی می تواند از دلایل اصلی باشند. اما در کنار این ها می توان به عواملی مانند میزان و سطح مطالعه در جامعه ایران اشاره کنیم که متاسفانه  بندرت می توانیم خانواده ایی ایرانی را پیدا کنیم که یکی از اعضای آن خانواده کتابی را مطالعه کند و بخواهد درباره محتوای آن کتاب با خانواده اش صحبت کند و یا یکی از فیلم های سینما را ببینند و بتواند در کنار خانواده به نقد و بررسی آن فیلم بپردازد.  براساس آمار های منتشره میانگین گفت و گوی بین اعضای خانواده در ایران به طور میانگین 15 دقیقه است و عموماً این زمان اندک هم به صحبت در رابطه با مسائل اقتصادی خانواده  سپری می شود که این واقعیت تلخ را می توان به عنوان زنگ خطری برای نظام اجتماعی تلقی کرد بنابراین مطالبه گری نیاز امروز جامعه ماست زیرا برای اینکه ما جامعه ای پویا وبا نشاط داشته باشیم باید روحیه خواستن ، دانستن و مطالبه گری را در افراد جامعه افزایش دهیم ولازمه این اتفاق این است که مسئولین هم در سطوح مختلف جامعه خود را پاسخگو بدانند

لذا در پایان پیشنهاد من به اهالی محترم روستا این است که مطالبه گری خواستن و پیگیری حق و حقوق شهروندی  برای دستیابی به آن حق است که در این صورت است که ما میتوانیم شاهد رشد، رونق و توسعه روستا باشیم و در این زمینه برای رفع مسائل اساسی هم مردم وهم مسئولین روستا باید پذیرایی رفع مشکلات و بهبود شرایط باشند وباید یاد بگیریم که مطالبه گری ما هم با هدف اصلاح امور و مسائل مطرح شود . البته باید به این نکته اساسی هم توجه داشته باشیم که مطالبه گری بر اساس شیوه درست وصحیح با ارائه راهکار وپیشنهاد مناسب پیرامون مسئله مورد نظرصورت پذیرد ، مطالبه گری با اعتراض متفاوت است. برای داشتن روستایی توسعه یافته ومتعالی ما باید مطالبه گری را در روستا به یک فرهنگ تیدیل کنیم تا خدای نکرده درگیر تنش های بیشتر وصرف هزینه وانرژی بیهوده نشویم .

منابع :

-طلسچی یکتا، جواد؛ پایگاه اطلاع رسانی مدد رسانی اجتماعی .iraniansocialworkers

– فرج اله، حدیثه، دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات زنان، فصلنامه مطالعات کاربردی درعلوم اجتماعی دوره 5،شماره 4

فتایی، تورج و حسین نژاد، علی حسین، پژوهشنامه علوم سیاسی ، زمستان 1401، شماره 1، ص 168